Gelderland

Day 1
We have left on our trip from Hoge Veluwe to Achterhoek. The weather is not in our favor. When we arrive at our first overnight stay it is still raining. We are at camping De Pampel. Not many people are there yet. Most will arrive from tomorrow, Friday, when the autumn holidays start in the Netherlands.
Tomorrow they also predict rain all day long, but this will not stop us from entering the national park.
Today I was able to spot the first game, albeit in captivity.

05/08/2018: alles ingeladen, de watertank voor een derde gevuld… Op naar het Zwarte Woud. Meer specifiek het zuiden en dit tot in Waldshut aan de grens met Zwitserland, het “Hochschwarzwald”. 20 jaar geleden waren we er al en een tweede bezoek is het zeker waard. De startafstand (625 km) die we normaal in één dag doen, doen we nu rustiger aan. De eerste middag brengen we door in Mehring, een mooi dorp aan de Moezel. De camperplaats (met zijn restaurant) ligt pal aan het water. Gelukkig, ondanks of dank zij de hitte zijn er geen muggen.
Meer moest dat niet zijn. Luieren in een stoel aan het water, even wandelen en dan rustig een glaasje drinken op het terras van het plaatselijke restaurant.

Dag 2
We rijden richting Titisee. We hadden gereserveerd op camping Bühlhof. De bedoeling was om er een aantal dagen ter plaatse te overnachten. De camping is boven een berg gelegen en de weg er naartoe is zeer steil. Een ideale omgeving voor … berggeiten. De 170 pk van de mobilhome was meer dan welkom. De camping is oud maar zeer net, de plaatsen best ruim doch zeker niet vlak. Na de installatie verkennen we de camping en genieten nog na van een mooie avond.

Dag 3
Vandaag wandelen we naar het stadje Titisee aan het gelijknamige meer. Erheen wandelen is, ondanks de hitte, geen probleem. Terugkeren was een ander paar mouwen. Het gedeelte van de grote baan naar de camping was zoals eerder gezegd, een echte kuitenbijter en niet een baantje om meerdere keren per dag te voet af te leggen.
De Titisee is het meest toeristische meer van het Zwarte Woud. Een prachtig natuurlijk meer op een hoogte van zowat 840 meter. In het plaatsje zelf vind je talrijke winkels, restaurants. Het is er heerlijk vertoeven. In de hoofdstraat zijn veel souvenir winkels gelegen, waar je veel producten uit het zwarte woud zoals hammen en kersenmarmelade vindt, en heel veel koekoeksklokken. We konen niet weerstaan aan de streekproducten en kochten zwarte woudham en ‘wald’honing! Geoefende wandelaars kunnen rond het meer wandelen. Het pas is ongeveer 7 km lang. Op het meer kan je leuke boottochten maken. Met een excursieboot, roeibootje, pedalo, of een electrisch bootje. Het is ook een luchtkuuroord. Het is niet het grootste meer, dat is de Schluchsee.

Dag 4
Het is een weertje om luilekker te genieten op de camping. Ondanks de hoge temperaturen besluit ik, Dirk, om in de namiddag een wandeling te maken. Eén die start op de camping. Het pad naar de rand van het bos was al zeer steil. Toen ik boven aan de rand van het bos kwam, was ik blij dat ik even kon verpozen op een bankje. Een prachtig panoramisch zicht en wandelen tussen de koeien. Dat is het zwarte woud ten top. ’s Nachts zorgt een stevig onweer ervoor dat alles opgefrist wordt.

Dag 5
Freiburg de belangrijkste stad van het Zwarte Woud. Het is nog steeds zeer warm. Net aan de rand van de stad parkeren we op een grote camperplaats. Na een stevige wandeling (terugkeren doen we wijselijk met de tram) nemen we een kijkje in de talrijke historische straten en wandelen langs stadspoorten, de vele stadhuizen, marktpleinen, door winkelstraten en ... langs de beken! Ja, wel opletten als je in de straten van het centrum kuiert. In vele straten liggen nog kleine open beken (Bächle).
De Münsterkerk neemt prominent haar plaats in. In de Kaiser Joseph Strasse zijn vele grote warenhuizen gelegen.

Terwijl we op een terras genoten van een lekkere maaltijd werden we verrast door zowaar een windhoos. Deze trok over gans Freiburg. De zware parasols waaiden allen om, kleinere kozen het luchtruim. Servieten, tafellakens, stoelkussens, en zelfs stoelen gingen vliegen. We moesten in allerijl onze borden nemen en in het restaurant vluchten. Na twee minuten was alles voorbij en scheen de zon weer. Nu nog wat winkelen (eindelijk) en dan de tram op. Dit gratis! Dankzij onze KONUS gastenkaart.

Wanneer op je vakantie bent in het Zwarte Woud krijg je op campings of in je hotel of gastenverblijf een Konus gastenkaart.

De uitdrukking “KONUS” komt van de vroegere universele sleutel die trein conducteurs ooit gebruikten om bussen en treinstellen te openen. Deze uitdrukking staat voor gratis gebruik van openbaar vervoer voor bezoekers aan het gehele Zware Woud. Er zijn enige uitzonderingen.
Na aankomst op je vakantiebestemming kun je je voertuig laten staan en brengt het openbaar vervoer (bus, tram, trein, om het even) je naar elke plaats die je wenst, zonder je zorgen te hoeven maken over een parkeerplaats.

Meer info over deze kaart vind je op: zwartewoud.info

Overnachten doen we voor de laatste maal op camping Bühlhof in Titisee.

Dag 6
Triberg bezoeken bleek niet mogelijk door een totaal gebrek aan parkeerplaatsen, de massa toeristen en overal achtergelaten fietsen. De bedoeling was om er een bezoek te brengen, niet alleen aan het “Schwarzwaldmuseum” maar ook aan de grootste winkel met koekoeksklokken. We rijden dan maar door naar Schonach voor een bezoekje aan de tot voor kort, grootste koekoeksklok ter wereld en vervolgens verder naar de Schluchsee. In Schluchsee vinden we nog net een plaats op de camperplaats. Deze is net aan het gelijknamige stuwmeer gelegen. Het meer is drie maal groter dan de Titisee maar niet zo toeristisch uitgebaa(ui)t. Dit is onze overnachtingsplaats voor de komende 2 nachten.

Dag 7
Na een bezoek aan en een wandeling rond het leuke stadje gaan we ’s middags varen op het meer met de rondvaartboot. Een boot die drie haltes rond het meer aandoet. Vanaf die haltes kan je mooie wandelingen aan en rond het meer maken. Zoals gewoonlijk is er geen Nederlandstalige info (wel Chinees) aan boord, maar als je goed luistert kan je wel iets meepikken van de Duitstalige rondleiding. Tenzij je natuurlijk geniet van een stuk taart, een ijsje of iets vloeibaars op de boot…

Dag 8
Onze reis gaat verder naar Waldshut, een klein oud stadje aan de Rijn en tegen de grens met Zwitserland. De mooie (luxe) camperplaats ligt naast de camping (waarvan de douches en toiletten ook voor de campers zijn) en heeft alle faciliteiten. Via een korte wandeling langs de Rijn kom je in het stadje vol fraaie oude vakwerkhuizen, mooie winkels en terrasjes in de verkeersvrije Kaiserstrasse, die aan beide zijden omsloten wordt door een markante stadspoorttoren. In het midden van de straat stroomt door een stenen goot water. Ook zijn er drie moderne fonteinen.
Op het terras van een patisserie genoten we van dé taart van de streek: zwarte woudtaart; heerlijk!

Dag 9
We wippen even de Zwitserse grens over en bezoeken de Rijnwatervallen in Schaffhausen. Er is een parking (P4) voorzien voor campers maar zoals gewoonlijk staan er ook vele personenauto’s tussen. Vroeg toekomen is de boodschap! Je mag overnachten op de parking, maar het is er zeer duur. Waarschijnlijk komt dit door de dure Zwitserse frank!

De “Rheinfall” zijn de grootste watervallen van Europa. Je voelt het gebulder van het water door je hele lichaam. Je kan er met een boot naar de kastelen, in het bekken van de Rijnwaterval en zelfs naar het terras op de rots in het midden.
Je wordt er getrakteerd op een gratis, ijskoude douche door het opspattende water. Het is een indrukwekkend schouwspel.

Dag 10
Een panoramaroute liep langs de schilderachtige valleien en heuvels van het Zwarte Woud. Langs plaatsjes zoals Hochenschwand, Todnau, Bernau, Feldberg, en via Titisee (waar we toch maar een koekoeksklok kopen) rijden we verder naar Altglashütten. De camperplaats ligt net buiten het dorp naast de spoorweg (gelukkig net buiten gebruik wegens herstellingswerken – normaal twee treinen per dag). Het dorp is de dag van vandaag bekend als skioord, doch heeft zijn ontstaan te danken aan de bouw van een glasfabriek in 1609. Vele glasblazers vestigden zich er. Het heeft een mooie kerk en één van de weinige resterende glasblazerijen. De man zit gewoon in zijn winkel te werken. Er zijn prachtige dingen te koop van kleine juweeltjes (ringen, oorbellen, diertjes) tot glazen, vazen enz. En de prijzen zijn zeer schappelijk. De omgeving nodigt uit tot het maken van lange wandelingen.

Dag 11
De laatste dag van ons bezoek aan het Zwarte Woud rijden we terug huiswaarts. Niet rechtstreeks. Opnieuw nemen we een tussenstop aan de Moezel. Dit keer trekken we naar Minheim (het zonne-eiland), een klein maar romantische wijndorpje verscholen aan een bocht in het schitterende Moezel landschap. Het dorp telt 452 inwoners en maar liefst 13 wijnhuizen.
De camperplaats (90 plaatsen), ligt vlak aan de rivier. Mooi, rustig, ruime plaatsen met alle voorzieningen (water, elektriciteit en loospunt). ’s Morgens brengt de bakker het daags voordien bestelde brood en koeken. Tussen de wijngaarden en wijnhuizen tref je er enkele restaurants en één winkel (van diezelfde bakker, tevens een minisupermarkt met een relatief ruim assortiment aan taart, charcuterie, groenten, fruit, kranten, boekjes en zelfs postzegels!). Tijdens ons bezoek heerste er een gezellige sfeer en drukte. Het was feest in het dorp met orkestjes die speelden op de pleinen, en drank- en wijnstandjes alom.

Camperplaats Wohnmobilstellplatz del Mosel – Mehring: bij boerderij/wijnboer - 72 plaatsen – 10€ - men komt ter plaatse ontvangen tussen 17 en 18u. Servicevoorzieningen water: 1€ - stroom: 2€. Mooie, rustige ligging. Ideaal aan het water. Restaurant met groot terras aan de camperplaats.

Camping Bühlhof - Hinterzarten (Titisee): 27,75€/nacht (toeristenbelastingen stroom inbegrepen). Oudere camping maar wel zeer netjes en goed onderhouden. Geen specifieke plaatsen voor motorhomes. Wel alle voorzieningen. Zeer ruime plaatsen van 120 m². Op het ogenblik dat wij er waren was het er niet zo rustig. Veel kleine tentjes en groepen. Maakten nogal wat lawaai. De weg naar de camping is zeer steil.

Officiële camperplaats Parking Aqua Fun – Schluchsee: 22 plaatsen, doch er staan ook veel campers op de rest van de parking – 10€ betaalautomaat. Normaal moet je je toeristenbelasting betaling in het toerismebureau van Schluchsee. Wij gingen er op zondag informeren. Gezien ze geen formulieren meer hadden dienden we niet te betalen. Men was verwonderd dat we wilden betalen. Nooit komt iemand van de camperplaats toeristenbelasting betalen!
Servicevoorzieningen water: 1€ - stroom: 1€/8u. ’s Avonds zeer rustig.

Camperpark Wohmobil-Park - Waldshut-Tiengen: 44 plaatsen – 12€ betaalautomaat. Servicevoorzieningen: water 1€/100l – stroom: 1€/kwh. De camperplaats is luxueus afgewerkt! De camperplaatsen zijn voorzien voor verschillende lengtes. Zo staan bvb alle vans samen. Aan de overzijde van de straat is de camping gelegen. Je mag er alle sanitaire voorzieningen gebruiken. Er is ook een groot restaurant.

Officiële camperplaats – Altglashütten (Feldberg): 16 plaatsen – 8€ aan betaalautomaat. Servicevoorzieningen: water 1€/100l – stroom: 1€/8u. Zeer rustige camperplaats. Ideaal als je op doorreis bent. Aan het begin van de parking is een café-restaurant gelegen. Dit is ook het station waar je een trein kan nemen.

Camperpark Reisemobilpark Sonneninsel – Minheim: 90 plaatsen – 7,20€, men komt ter plaatse ontvangen rond 18u. Servicevoorzieningen: water 1€/100l – stroom: 1€/2 kwh. Er is ’s morgens een broodjesservice, verzorgd door de lokale bakker.

We brave the rain and enter the Hoge Veluwe park through the Otterloo entrance. First we had to buy an entrance ticket for the park. We left the camper in the parking lot. Those who want can use the white bicycles for free, but we always travel on foot. We cross the different landscapes. We walk through woods, over heathland and through sandy areas. Here and there a tree is starting to change color, but it is still too early for the real autumn colours. In the middle of the heath we stop and I try to hear something. The rutting season has arrived with the male deer bellowing. No matter how quiet we are, nothing can be heard. The wild animals are apparently not as brave as us (or smarter) and are all hiding from the rain. On our entire journey we cannot spot any animal, neither deer nor fox. Even the rabbits are in their holes. Mushrooms can be seen. They grow luxuriantly and love humidity and rotting trunks.

A little further on we take shelter in the park pavilion, where the hot chocolate can dispel the wet chill a bit.

In the visitor center we find the entrance to the Museonder. A tunnel leads us to this underground museum, an exhibition space that introduces us to everything that lives underground. Above our heads hang the gigantic tree roots of a 135-year-old tree.
When we walk back to the motorhome, the darkness is already starting to set in and still no animal shows up. Back at the campsite we plop down in the seat, tired, but still looking back on a nice walk.

Day 3
Today we visit the capital of the Veluwe: Apeldoorn. The eye-catcher of the city is Het Loo Palace. It reopened this year after extensive renovation. You may have guessed it, but we also visited this palace in 2014.
Now we explore the city centre. Apeldoorn itself has no major tourist attractions. It is, however, a pleasant shopping town. Just like its side streets, the Hoofdstraat is car-free and one shop follows the other. All clothing chains and well-known brands are represented. The town hall and many café-restaurants are located on the market square.
Because it is still raining, people actually look a bit sad, but only happy faces in the shops.
We end the afternoon with a coffee and a hazelnut cake.

In the heart of the Achterhoek we install the motorhome at the De Bronckhorst motorhome stopover in Zelhem, owned by the distillery of the same name. A nice and well-kept place in the middle of the horse and bull pastures. A remarkable anecdote: only adults are allowed on the motorhome pitch, no children.
Unfortunately, we can't do tasting either; the distillery is only open on Saturday afternoons.
In the afternoon we walk under a radiant sun to the centre of Zelhem. A nice and cosy village with several restaurants.

Day 5
In the early morning we still have a little bit of sunshine, but soon the rain clouds come in. We drive towards Doetinchem and after doing our shopping we park at the Varkensweide car park. Camper pitches are located at the back. The pitches are located on a very busy road. Tonight we will drive back to Zelhem for a quiet night.
As said, we are in Doetinchem, the capital of the Achterhoek. The old town, also called "Deutekom", is located on the river Oude IJssel.
From the parking lot we walk across the Oude IJsselbrug straight into the centre. At the edge of the Oude IJssel, the Walmolen stares prominently over the water.

It is still raining, which means that the pedestrianized city centre is empty and almost deserted. The few people who venture outside guard themselves against the rain and shelter where they can.
Via the Simonsplein, with its imposing Sint-Catharina church, we stroll through the Hamburgerstraat, the shopping street of Doetinchem. Here too the same scenes: people rushing from one shop to another.
The tourism office, located in the old post office, is closed. The city museum is located in this same building and is also closed. Like many places, they are closed on Mondays.

Day 6
Today we flirt with the national border. We are located in Dinxperlo, a village bordering Germany. I am standing in the middle of the Heelweg, my left foot in Germany and my right foot in the Netherlands. Nowhere else in the Netherlands can you step onto foreign soil and back so easily. We take turns walking in the Netherlands and Germany. It is inevitable that both cultures have merged with each other. The Dutch get their daily bread from the German bakery, while the Germans have a nice chat at the Dutch cheese farmer. The village itself is very cosy and typically Dutch. We only meet nice, friendly people. Everyone speaks to everyone.

In the afternoon we install the camper in Aalten. The 't Noord car park has four camper pitches and is about 600m from the centre. The beautiful weather attracts many people to the attractive market with the ancient Helena church ... where the sunny terraces are inviting.
During our walk through the centre it is noticeable and we feel in our legs that the streets go up and down. Turns out the village was built on seven hills.
Another striking fact is that Aalten has many 'gängeskes'; narrow, hidden paths that have been connecting streets between the buildings for centuries.

On the market, namely in house number 12, we visit a house with a story. During the time of the occupation, Aalten played an important role in the resistance and offering help to people in hiding. The National hiding museum is located in the house we visit. A house where a father, a mother and two small children lived. They hid Jewish people in hiding in the attic, while at the same time their large front room had been requisitioned by the Nazi regime. The original hiding place in the attic is still accessible.
If you turn the towel hook, next to the sink, that part of the wall (a hidden door) opens and gives access to the hiding place, which was also an illegal printing house.
Like many other people, we look for a spot in the sun on a terrace after our museum visit.

Day 7
We drive to Winterswijk, not to visit the town but to shop in the largest camping and leisure store in the Netherlands, 72,500 m2 of retail space! We had a list of products that we wanted to buy, with the intention of not deviating from it, but of course we also bought things that were not on our list. We were soon a few hours further and since it was already after noon, we had something to eat in Obelink's restaurant.
After lunch we leave for camping & Klompenmakerij Ten Hagen. After unpacking and testing our purchases, we enjoy the rest of the afternoon in the sun.

Day 8
We continue our journey through the beautiful surroundings of the Achterhoek. We park the motorhome in a parking lot on the edge of the village of Vorden, also known as the Castlevillage.
The eight castles route (36 km) is recommended for cyclists. This cycle route passes the most beautiful castles and estates in the area. Along the way there are plenty of nice places where you can enjoy a coffee or lunch.

We ourselves follow in the footsteps of Arnout Hauben, who walked the entire Pieterpad in his TV program "across the low countries" (900 km from Ostend in Belgium to Pieterburen in the north of the Netherlands). Of course we only do a small part. The path runs along Vorden Castle, located in beautiful green surroundings between forests, meadows, wooded banks and fields. Here we stop for a visit to the castle. From this place it is still 232 km to Pieterburen.

After our visit we walk back to the motorhome. Meanwhile it had started to rain again. In the pouring rain we drive to camping De Reehorst. We are confronted with closed doors, although the website states that they are open until 31 October. Today is 20 October. We then drive on to our next destination. We settle in Zutphen, at a place on the Heicohoeve.

Day 9
After a restful night we leave for the centre of Zutphen. We park on the large edge parking, where there are also six camper pitches. From the parking lot we start a mapped out city walk.
Zutphen is a Hanseatic city located on the Gelderse IJssel, which at the time amassed its wealth through trade over the water. By sea and across the IJssel to the Rhine, the townspeople mainly transported herring, butter and beer and brought wine back with them. That wealth translated into the many beautiful, large and historic buildings of the city, which is therefore called Tower City.

The city walk takes us past museums, courtyards and other places of interest. At certain moments we almost imagined ourselves in the Middle Ages. We explored places that you normally pass by as a tourist.
We walked through an entrance gate and ended up in the Oude Bornhof. A courtyard where small houses were built around a large white house (owned by a canon).
We continue walking along the remains of the city wall with rampart tower. A little further on is a small gate, the opening leads us into the Agnietenhof. The small houses around the courtyard were inhabited by monks.

Once in the town it seems as if we are walking through an open-air museum. Almost the entire town consists of monuments. The buildings and farms have been beautifully restored. Many shops and galleries are located in these buildings.
The town has a real walking route. You walk from the chapel past the Tuinmanshuis, the high house, and many others. In the Olde Schuure you will find all kinds of tasty regional products and specialties such as: Achterhoekse krentenwegge, Bronkhorster gingerbread, old Dutch sweets and pralines prepared with artisanal chocolate.
Near the Schoolmeestershuis we see an old haystack behind the iron fence, a round roof construction under which the hay was stored.
There are also two city pumps in the town, where people used to be able to pump up the necessary drinking water.
Surprising how much beauty can be seen in such a small area.

Camping De Pampel - Woeste Hoefweg 35, 7351 TN Hoenderloo – acsi €20/night – all facilities – check-in after 1 pm – campsite is very aimed at children, many facilities for children - 2.5 km from entrance hoenderloo

Camper place De Bronckhorst - Kroezekampweg 1a, Zelhem - GPS: N 52.01513 O 006.35888 - 10pl / 17.5 € - payment in cash in envelope and put in mailbox - all amenities included - at distillery - very nice, quiet camper place with a view of meadows - only accessible to adults, children are not allowed!

Camper place 't Noorden - Lichtenvoordsestraatweg 44, Aalten - 4pl / 10 € - camper column: electricity (paying) + toilet emptying, water paying - on mix parking, on the other side of the parking is a café-restaurant - it was there at night quiet quiet – 700m from centre

Camping & Klompenmakerij Ten Hagen - Waliënsestraat 139 a, Winterswijk - acsi 16 € / night - all amenities - sanitary block is prefab, but very neat - in front of the entrance of the campsite are 4 camper pitches that are also accessible when the campsite is closed - 2 .5 km from Winterswijk

Camper place De Heicohoeve - Lansinkweg 2, Zutphen - 17.20 € / 20pl - all amenities - camper place on a farm - possibility to rent a hot tub - There are also five holiday homes. Quiet location

Camper park Landlust - Camperpark - Landlustweg 2 7221BS Steenderen - 32pl/18.5€ - all amenities included - shower: 0.5€, toilets - GPS: n52.06086 o6.18866 - 2 km from Bronkhorst - very nice location and very friendly owners - you have to register first in the store; when the shop is closed, you may put the money in an envelope

We also visited places where we did not spend the night, but only parked:

Doetinchem - Official motorhome - parking lot pig meadow - Doetinchem - 6pl / 4€ - only fill up with water and electricity - GPS: n51.96443 o6.28384 – 850m centre
Vorden - first just outside the center. After visiting the centre: De Bleek parking lot, from there on foot to the castle.
Zutphen - Off. motorhome - Houtwal, Zutphen - 8pl/6€ per day - camper column: only fill up with water - electricity 1€/kWh - fills up quickly - GPS: n52.13609 o6.19747 - 1km from centre